قلعچه و بناه‌های وابسته به آن در سه کیلومتری شرق حوضدار سیستان و ۶ کیلومتری شهر سوخته و ۷۰ کیلومتری جنوب غربی زابل قرار دارد. این قلعه مقر و کاخ خاندان بزرگ ملک رئیسی، فرمانروایان جنوبی سیستان می‌باشد که از خشت و گل ساخته شده است. ارتفاع ایوان شمالی این قلعه از زمین ۱۰ متر و دهانه آن ۵/۷ متر پهنا دارد. در این منطقه باقی مانده یک آسیاب بادی نیز وجود دارد که نمونه‌های آن در دوران اسلامی و در تمام نقاط سیستان وجود داشته است. این ساختمان رادر زمان صفویّه شاهان کیانی سیستان ساخته‌اند ودر احیاءالملوک هم دکتر ستوده آن را قلعهٔ کافی نامیده است. گروهی چوپان که از تاریخش هیچ آگاهی ای نداشته‌اند، (قلعه مچی) به جهت بُن درخت‌های خرمایی که در آن جا دیده‌اند این نام را بر آن نهاده‌اند. چراکه در زبان برائران بلوچ به درخت خرما مچ می‌گویند. در جنوب غربی این قلعه و به فاصله ۳کیلومتری آن تعدادی تپه کوچک وجود دارد که سفال‌های کشف شده مربوط به دوران پیش از تاریخ است. در این منطقه کتیبه‌ای از سال ۱۱۳۰ هجری قمری (۱۷۱۷ میلادی) مربوط به میرجعفرخان کشف شده است.

نمای ایوان روبروی قلعه مچی سیستان

نمای سمت چپ قلعه

نمای سمت چپ و روبروی قلعه

منابع

• کتاب راهنمای مختصر آثار باستانی سیستان – دکتر سیدمنصور سید سجادی – چاپ ۱۳۸۲ – ناشر سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان سیستان و بلوچستان
• کتاب سیستان بهشت باستان شناسان – گروه باستان‌شناسی دانشگاه زابل- چاپ ۱۳۸۰ – ناشر روابط عمومی دانشگاه زابل
• مقاله سیستان سرزمین اساطیر- اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری – ستاد تسهیلات مسافرین نوروزی شهرستان زابل